Forklift Nedir? Ne İşe Yarar?
Forklift, portif, istif makinası, çatallı istifleyici… Kelime olarak farklı telaffuzları olsa dahi anlam olarak birbiriyle eş değer. Forklift’in tanımına geçmeden önce kelime olarak kökenine bir uzanalım kısaca. Forklift, “fork”yani çatal ve “lift” yani kaldıraç sözcüklerinin birleşiminden oluşan İngilizce bir sözcüktür. Çoğu İngilizce kelimede olduğu gibi forklift kelimesinin Türkçe anlamı birden fazla manaya tekabül edebilir ki o anlamları çatal kaldıraç, çatallı kaldıraç, çatallı istifleyici şeklinde tanımlayabiliriz. Biz bu kavramı belki son 20’li, 30’lu senelerde biliyor olsak da aslında forklift’in tarihi 1800’lü yıllara dayanıyor. Forklift nedir kelimesinin tanımı ile başlayalım işe… Forklift, taşınamayacak kadar ağır olan yüklerin, bir yerden başka bir yere taşınmasını kolaylaştıran bir iş makinasıdır. Genel amacı yük taşımaktır. İnsanların fizyolojik olarak kaldıramayacağı kadar ağır olan yükler bu istif makinasına emanet diyebiliriz zira bahsettiğimiz ağırlık 40 tona kadar çıkabiliyor.
Birkaç satır yukarıda değindiğimiz 1800’lü yıllara kısa bir yolculuk yapalım şimdi. Forklift’ler ilk olarak zincir yardımı ile yük taşıma işlemi görüyordu. Teknolojinin nimetlerinden faydalanmayı bir kenara koyun, teknolojinin varlığına dair umut ışığı dahi olmayan yıllar yani… Bu kısıtlı imkanlara rağmen, insanoğlu “kendi çaresini kendi bulabilmek” adına çözüm arayışına girmiş ve zincir yardımı ile yük taşımanın yollarını arşınlamış. İlerleyen dönemlerde 20. yüzyılda işler biraz daha gelişti. Artık tahta platformların üzerine takılan vinci andıran makinalar ile yükler taşınmaya başlandı. Sonra teknoloji kavramı kendini belli etti ve elektrikli motorlar, aküler ile taçlandı forklift. 1917 yılında ilk sürücülü ve denge ağırlıklı forklift’lerin üretilmesi ile büyük bir adım atıldı ve asansörlü forklift’ler, tekerlekli forklift’ler derken günümüze kadar ulaştı bu adımlar. Şimdi… Günümüzde en önemli iş makinalarından biri olarak hayatımızda varlığını sürdürüyor. Forklift demişken, bahsetmeden olmaz; portif mi forklift mi?
Forklift Nedir?
Dilimize her yabancı kelimenin kolay adapte olduğunu söyleyemeyiz, itiraf edelim. Bu kelimelerden biri de portif. Anlam olarak forklift ile aynı sadece telaffuzu daha kolay olduğu için dilimize yerleşmiş, pek kimse de itiraz etmeyince dilden dile dolaşmış diyelim. TDK’da bir anlamı yok ancak bu piyasanın içinde olan kime söyleseniz yabancılık çekmeyecektir bu kelimeye. Sadece portif ile kalmıyor bu dile rahat gelme durumu; fortif, portkilit gibi isimlerle hitap edenler de mevcut. Gerçek Türkçe karşılığı olan çatallı istifleyiciyi kullanan yok, varsa da nadir. Yük taşıma makinası denince varsa yoksa portif, portkilit, fortif…
Forklift Ne İşe Yarar?
Forklift’ler özellikle depolama hizmetleri başta olmak üzere pek çok endüstriyel alanda kullanılan ve aranan bir iş makinasıdır. İnsan gücünün kaldıramayacağı kadar ağır yükleri birkaç hamlede kaldırır ve yüklerin zahmetsizce istenilen yere ulaşmasını sağlar. Elektrikli ve içten yanmalı motorlar ile çalışır. Bazı forklift operatörleri makinayı ayakta sürerken bazıları oturur, bu makinanın düzeneğine göre değişir. Burada asıl amaç, ağır yüklerin taşınması ve emniyetli bir şekilde istiflenmesidir.